Dit stuk is in Krantje Boord gepubliceerd in begin 2014, maar op dit moment helaas nog steeds even relevant.
door Sophia Beunder.
De media spelen een belangrijke rol in het reproduceren van racistische vooroordelen en het rechtvaardigen van racisme in onze samenleving.
Dat er sprake is van structureel racisme in Nederland staat vast. Niet-westerse allochtonen worden gediscrimineerd op de arbeidsmarkt, lopen een hoger risico op armoede, en worden vaker onderworpen aan politiecontroles vanwege hun uiterlijk. Ook de Raad van Europa en de Nationale Ombudsman zijn het er over eens: er heerst een racistisch klimaat in Nederland.
Achter deze praktijk van alledaags racisme zitten allerlei etnische vooroordelen en stereotypes, die door de media gevoed worden. Allochtonen worden continu op een negatieve manier neergezet (als anders, afwijkend, of bedreigend), terwijl autochtone Nederlanders worden afgeschilderd als superieur vergeleken met allochtonen.1 Hiermee herhalen, versterken en daarmee rechtvaardigen de media racistische vooroordelen en stereotypes. De media spelen hier een belangrijke rol. Volgens de gerespecteerde tekstwetenschapper Teun van Dijk, die al decennia lang onderzoek doet naar racisme, zijn de massamedia zelfs “de meest invloedrijke bron van racistische vooroordelen en racisme.”1
Een van de manieren waarop de media racistische vooroordelen reproduceren en voeden is het vermelden van etnische afkomst in de berichtgeving (vooral als het gaat om ‘probleemnieuws’ zoals geweld, criminaliteit of andere sociale problemen). Het is opvallend dat mensen door de media regelmatig worden neergezet als allochtonen wanneer de berichtgeving negatief is, maar als Nederlanders wanneer de berichtgeving positief is. Een recent voorbeeld hiervan is de NOS die bericht over Antillianen die in Nederland veroordeeld zijn voor mensenhandel, terwijl Antillianen die het goed doen in de Major League Baseball ineens Nederlanders zijn. In beide gevallen gaat het over Antilliaanse Nederlanders.
Volgens de Leidraad van de Raad voor de Journalistiek mogen journalisten de etnische afkomst van groepen en personen alleen vermelden wanneer dit nodig is voor de context. De Europese Commissie tegen Racisme en Intolerantie (ECRI) stelt in haar meest recente rapport over Nederland echter vast dat de media zich hier niet aan houden. Zo wordt de etniciteit vermeld van mensen die een misdrijf hebben gepleegd – vooral als het gaat om Marokkanen en Antillianen – ook wanneer dit op geen enkele manier relevant is voor de context. Volgens het rapport doen de media daarnaast mee aan het creëren en in stand houden van negatieve stereotypen van Polen en Roma. De ECRI waarschuwt dat verslaggeving op deze manier een bijdrage levert aan het scheppen van een “vijandig, afwijzend klimaat jegens leden van etnische minderheidsgroepen, met inbegrip van de moslimgemeenschappen”.
Maar racisme begint al bij hoe het nieuws tot stand komt. Verreweg de meeste journalisten zijn wit en in de redactie of in leidinggevende functies zijn er nog minder allochtonen te vinden. Het gevolg van de uitsluiting van gekleurde journalisten is dat nieuws- en televisieprogramma’s gedomineerd worden door een wit perspectief.
Verscheidene onderzoeken naar de productie van nieuws hebben aangetoond dat een elite van (witte) politici, advocaten, politiefunctionarissen, wetenschappers en organisaties die nieuwswaardig en geloofwaardig wordt gevonden door journalisten, speciale toegang heeft tot de media. Etnische minderheden horen niet bij deze elite en hebben daardoor veel minder controle over de bronnen waar berichtgeving vaak op gebaseerd is. Omdat dit soort bronnen (denk aan persberichten en persconferenties, overheidsdocumenten, onderzoeken, interviews, etc.) veel meer geproduceerd wordt door een overwegend witte elite, wordt de dominantie van een wit perspectief in de media nog eens versterkt en wordt de witte bevolkingsgroep structureel in een gunstiger daglicht geplaatst dan allochtone bevolkingsgroepen.
De witte bevolkingsgroep wordt structureel in een gunstiger daglicht geplaatst dan
allochtone bevolkingsgroepen.
Etnische minderheden worden daarnaast systematisch minder geciteerd in de media en hun mening wordt meestal ‘gebalanceerd’ door witte sprekers. Wanneer ze wel geciteerd worden, gebeurt dat vaak op een minder geloofwaardige manier. Beschuldigingen van discriminatie en racisme worden consistent vergezeld van aanhalingstekens en van woorden als ‘vermeend’ of ‘beweerd’ om uitspraken in twijfel te trekken.
Tot slot worden etnische minderheden in de media alleen besproken bij een beperkt soort onderwerpen. Een van die onderwerpen is immigratie, wat meestal wordt voorgesteld als een probleem. Ook culturele verschillen worden veel besproken. De verschillen die vaak toegeschreven worden aan bijvoorbeeld moslims, worden structureel gekarakteriseerd als problematisch en bedreigend. Zo wordt er een ‘wij-zij’-tegenstelling gecreëerd. Daarnaast zijn ook geweld, criminaliteit en andere vormen van afwijkend gedrag; en problemen rondom huisvesting, integratie en werk(loosheid), populaire onderwerpen voor het etnische ‘probleemnieuws’. Negatieve eigenschappen van immigranten, vluchtelingen en minderheden worden steeds benadrukt in al deze onderwerpen. Daar staat tegenover dat problemen waar etnische minderheden mee te maken hebben, zoals discriminatie en racisme, juist gebagatelliseerd worden en afgedaan als incidenten.
De berichtgeving over werkloosheid – een van de typische ‘probleemonderwerpen’ – biedt een kijkje in hoe er op compleet verschillende manieren bericht kan worden over discriminatie op de arbeidsmarkt. In een recente reportage over racisme in Brazilië, stelt de Volkskrant dat het (sinds de jaren dertig heersende) idee dat er in Brazilië geen rassendiscriminatie zou bestaan een hardnekkige mythe is. De Volkskrant: “Blanken vinden makkelijker een baan en krijgen een hoger salaris dan hun donkere landgenoten. Bijna driekwart van de Brazilianen die in armoede leven, hebben een donkere huid.” De conclusie die getrokken wordt is dat het bestaan van grote ongelijkheid op basis van huidskleur dus “buiten kijf” staat.
‘Nederlander’ als je het goed doet, ‘allochtoon’ als je het fout doet. Zo ziet racisme in Nederland er uit.
De toon van de berichtgeving van dezelfde krant over ongelijkheid tussen gekleurde en blanke mensen in Nederland is echter heel anders. Wanneer het gaat over werkloosheid onder allochtonen ligt de nadruk veel meer op het lagere opleidingsniveau van allochtonen of hun “minder goed ontwikkelde sociale vaardigheden” als oorzaak. Discriminatie “speelt mee”, maar volgens de Volkskrant is er vooral sprake van een hogere werkloosheid onder allochtonen omdat “niet-westerse allochtonen niet de juiste netwerken hebben” en omdat ze “de codes die bij sollicitaties worden gehanteerd niet snappen”.
Bovendien wordt de algemene werkloosheid in Nederland in de media meestal verklaard door het feit dat er minder banen zijn door de economische recessie. De impliciete boodschap is dus eigenlijk: Nederlanders zijn werkloos omdat de Nederlandse arbeidsmarkt krap is, maar wanneer het specifiek gaat over allochtonen die werkloos zijn dan is dat vooral hun eigen schuld.
De berichtgeving over allochtone werklozen is vaak gebaseerd op overheidsdocumenten en onderzoek. Hierin wordt een maatschappelijk probleem (werkloosheid onder allochtonen) structureel toegeschreven aan het individu. Omdat dit soort onderzoeken geaccepteerd worden als nieuwswaardige en geloofwaardige bronnen wordt het idee dat allochtonen vaker dan autochtonen werkloos zijn door hun eigen schuld door alle grote media gereproduceerd. Racisme wordt daarentegen maar zelden benoemd als belangrijke oorzaak van de hoge werkloosheid onder allochtonen. In de berichtgeving over Brazilië wel, maar wanneer het over Nederland gaat niet.
Het is duidelijk dat de media een belangrijke rol spelen in het reproduceren van racisme in onze samenleving. Maar wat nu? De eerste stap is om ons bewust te zijn van het racisme in de media waaraan we voortdurend bloot worden gesteld (zoals in dit artikel beschreven), en dat racisme in onze samenleving mede daardoor normaal en zelfs gerechtvaardigd wordt. Vervolgens is het van belang om andere mensen hier ook bewust van te maken. Weiger nog langer gedesinformeerd te worden door de gangbare media en informeer jezelf door middel van alternatieve, onafhankelijke media, zoals bijvoorbeeld De Wereld Morgen, The Real News, en Counterpunch. Ten slotte is het belangrijk dat er meer alternatieve media gecreëerd worden om de desinformatie van de huidige massamedia beter tegen te gaan. En uiteindelijk zal het voor een daadwerkelijk democratische samenleving noodzakelijk zijn dat de bevolking democratische controle over (en toegang tot) de media heeft. ★
1. Teun van Dijk (2012) “The role of the press in the reproduction of racism” in M. Messer et al. (eds.), Migrations: Interdisciplinary Perspectives
De wereld in zwarte en witte mensen verdelen is zo vorige eeuw! Wit zijn alle kleuren bij elkaar en zwart het ontbreken van kleur. Mensen onderverdelen in hokjes op basis van huidskleur is echt belachelijk. Net als autochtoon en allochtoon. Dat andere dat doen is pure domheid maar als je rascisme wil bestreiden moet je starten bij jezelf! Witte mensen bestaan niet en zwarte mensen ook niet. Er is een spectrum aan kleuren en dat gaat allemaal over mensen. Rascisme zit in vele mensen ongeacht kleur, geloof of afkomst. Juist door de wereld in zwart en wit te willen delen is de basis van rascisme. Op het moment dat iemand het over witte en zwarte mensen heeft is aandacht vereist. Juist degene die deze woorden bezigd is een pur sang rascist zonder het zelf door te hebben. De wereld bestaat uit mensen en ieder heeft een mankement en een ieder is mens op zijn eigen manier. Andere mensen in hokjes stoppen lost verschillen niet op en ook discriminatie van groepen die zich anders gedragen dan de modus. Er is geen gemiddelde mens. Stop met verdelen en het zaaien van discriminatie door de hokjesgeest te verdrijven,
Goed gezegd!!!
Yep je vat de koe bij de horens. Kan me helemaal bij je schrijven aansluiten.
Stop eens met denken in kleuren en mensen te plaatsen in hokjes.
Ieder mens is een individu op zichzelf en heeft zijn goede en minder goede eigenschappen ongeacht je uiterlijk, geloofsovertuiging or what else!
Je praat poep.
Hoe kun je racisme bestrijden zonder de oorsprong te noemen?
Hoe kun je witte supremacie aanpakken zonder het woord wit of witte mensen hun structurele gedrag te noemen?
De nieuwe racisme is de slachtoffer verbieden er over te praten. M.a.w. Jij en je co-signers zijn de zieligste vorm van racisten. Je bent slachtoffer van slachtoffer. Je zeikt over gezeik. Je klaagt over klachten, Je protesteerd tegen protest.
Zeg me: Kan het aantonen van jou bestaan beter dan je vertegenwoordiging… zoals wederom blijkt uit hoe je denkt?
Ik ben nog soft met je tot ik er achter kom dat je niet-blank bent en dus het levende bewijs zou zijn van de gevolgen van het witte vertekende beeld van de realiteit die je overal en aan iedereen opdringt, met name op scholen en in de media.
(Niemand wil jullie zijn. Kijk naar jullie staat van dienst op deze planeet. Maar wereldwijd beginnen er steeds meer zichzelf te haten om hoe ze door jullie worden afgebeeld of vertolkt).)
Als je in een hokje blijft zitten waar anderen je kennelijk in hebben geplaatst zie je niet alles in het juiste perspectief. Ik poep uit mijn kont net als jij mag ik hopen en iedere gezonde wereldburger. Uit mijn mond komen andere dingen die kennelijk niet goed worden begrepen door jou! Er zijn vele manieren om rascisme te bestrijden. Succes is er alleen als je zelf uit je hokje kruipt. En niet te gaan stigmatiseren en dus anderen in een hokje willen duwen!
Uitstekend verwoord. Echter, probeer dit maar eens bij veel mensen aan het verstand te brengen. Een gesprek is veelal niet eens mogelijk, men vervalt continue in emotie. Het begint inderdaad bij jezelf. Maar als het al bij jezelf begonnen is, wanneer mag je dan anderen erop aanspreken? En is dat wel verstandig?
Ik ben ook al meerdere malen met de dood bedreig omdat ik alleen maar het onderwerp wilde bespreken, op normale inhoudelijke toon. Ik verval niet snel in emotie, maar wordt er wel vaak direct mee geconfronteerd. Dan kies ik maar eieren voor mn geld, want de rede is ver te zoeken en ik ben ook vaak in de minderheid waardoor ik nog meer bedreigd word.
Ik denk dat we er niet komen door mensen hier direct op aan te spreken! Mensen discrimineren elkaar zonder hier bewust van te zijn of bewust van te willen zijn. Beter is het om te laten zien dat vooroordelen niet kloppen en de oorzaak van discriminerend gedrag aan te pakken. Mensen via een omweg zelf te laten beseffen dat ze discriminerend bezig zijn. Want er zit altijd een oorzaak achter. Iemand die discrimineert kan je het best tot dat inzicht laten komen door zijn bewustwording te stimuleren en zijn referentiekader te vergroten! Hem aanvallen brengt hem in een positie dat hij in de verdediging schiet en juist nog erger in zijn eigen gelijk gaat geloven. Dus je kan zijn gedachtegoed alleen aanpakken door hem zelf de wijsheid te geven en de vrijheid om van deze nieuwe wijsheid te komen tot een ander inzicht en veranderend gedrag.
Dit klinkt inderdaad beter.
Ik kan ook bevestigen dat dit in vele gevallen prima werkt. Die mensen die eerst anderen scheef aankeken, gaven uiteindelijk wel hun ziel bloot aan die vreemden.
Maar wat dan echter meestal niet gebeurde is dat ze ervan leerden zodat het de volgende keer niet meer hoefde.
Nee, de volgende keer keken ze een nieuwe vreemde weer scheef aan. Maar dit doen ze ook bij vreemde blanken mensen dus dit zal wel vastzitten in hun aard ofzo.
Ijzersterk artikel waar een belangrijk, zoniet het belangrijkste aspect van dit probleem bondig maar treffend voor het voetlicht wordt gebracht. Hulde. Ik zit te wachten op een artikel over hoe film/fictie een rol speelt in deze negatieve ( vertekenende) en vaak uiterst subtiele beeldvorming/stigmatisering en wat zowel producenten als kijkers kunnen doen om dit te tackelen.
Pingback: Racisme in de Nederlandse media | - Dutch Am@zing News -
tijdens joran van der sloot het hetzelfde! toen was hij opeens arubaan….terwijl hij een nederlander
Racisme bestaat en zal altijd blijven bestaan. Idioten die beweren geen vooroordelen te hebben of nooit (on)bewust discriminerend te handelen, zijn struisvogels met dubbele standarden. Iedere land is trots op zijn land en volk. Dit leidt dan ook altijd tot voorkeursbehandeling, dus volgens sommigen racisme. Het is dan ook vrij logisch dat positive berichten om Nederlanders gaat en dat er een poging gedaan worden om alle slechte berichten cq eigenschappen af te schuiven op anderen.
Ik ben zelf geen Nederlander en voel me ook niet aangesproken door geen enkel van deze berichten. Idem dito wordt er geschreven over de Nederlander die in Spanje de fout in ging, ook woont hij daar zijn hele leven.
In het kort: kap nou met dat aanstellen en door draven.
kiko bo por spera di un pais ku a inventa apartheid ? un pais ku a transporta miles di esklavo ?
leuke stelling: “Maar racisme begint al bij hoe het nieuws tot stand komt. Verreweg de meeste journalisten zijn wit en in de redactie of in leidinggevende functies zijn er nog minder allochtonen te vinden. Het gevolg van de uitsluiting van gekleurde journalisten is dat nieuws- en televisieprogramma’s gedomineerd worden door een wit perspectief.” Welke journalist hadden jullie gedacht om een interview met een terrorist te laten doen? Een olympisch-athleet? Of een kinderverkrachter? Als je stelt dat nieuws alleen gebracht kan worden door een redactie die representatief is voor de personen in de onderwerpen. Moeten er dan geen beroepsvoetballers in de sportredactie en misdadigers in de crime redactie?
Ik wil graag wat toevoegen aan dit artikel, het gaat nu alleen over hoe slecht witte zijn, en dan als correctie blank en bruin! Door dat deze “idiote media”, blanke media de boven beschreven handelingen vertoond naar correctie niet allochtone zoals ook beschreven Nederlandse Marokkanen en antlianen. Worden ook blanke negatief afgeschilderd! En waarom denk je dan? Omdat het blanke volk die niks te maken heeft met de Nederlandse media ook als voorbeeld worden gezien voor de blanke Nederlandse die de media beïnvloeden. Dagelijks worden alle blanken als rasist gezien, daar heb ik zelf ook dagelijks mee te maken. Als blanke kan je door deze media niet eens meer iets normaal zeggen, want je bent bij standaard rasist. Dus conclusie; effect van de media is blanke Nederlanders worden beïnvloed dat antliaanse en Marokkaanse Nederlanders (media zegt allochtonen) slecht zijn door ze in een negatief daglicht te zetten en Marokkaanse en antliaanse Nederlanders worden zo automatisch ook beïnvloed dat de Nederlandse bevolkings groep rasisten zijn doordat hen als voor beeld worden gezien! Hoe drijf je dus bevolkings groepen uit elkaar, nou zo dus! Terwijl dit niet nodig hoeft te zijn…en dan mijn volgende vragen waarom doen ze dit, wat is de bedoeling van de media? Is dit zojuist de bedoeling van de media?Is de media misschien wel een speel van iets? En wie is diegene wie de media als speel gebruikt? En waarom zou het de bedoeling zijn dat verschillende nationaliteiten onder elkaar, naar elkaar bevooroordeeld worden? Wat zou hier dan de conclusie van zijn? …
Om antwoord te geven op je vragen, ga ik een paar tegenvragen opgooien ( à la Socrates). Ten eerste, wat zijn de media? De media zijn in essentie niets meer dan bedrijven uit op winst, om zo hun continuatie te verzekeren. Dit geldt, althans, voor media, zoals de Volkskrant, het NRC Handelsblad, de Telegraaf, NOS, etc.
Ten tweede, hoe verzekeren media zich van hun winst?
Dat doen zijn door in te spelen op de vraag-en-aanbodwisselwerking. Met andere woorden, zij spelen in op de heersende consensus onder meerderheid van de consumenten. In het geval van de staatsmedia (NOS), wordt er ingespeeld op (geconformeerd aan) de heersende consensus in de politiek, die weer gebaseerd is op de heersende consensus onder de meerderheid van het electoraat.
Nu hoor ik je denken: wat is dan deze heersende consensus?
Nou, deze consensus bestaat uit sensatie. Sensatie is in principe alles wat op onze onderbuikgevoelens en – behoeftes in speelt. Hoe meer, hoe beter. Het is typisch om te zien dat dit soort sensatie oplaait tijdens periodes van sociale of economische malaise. Men zou kunnen speculeren dat deze zucht naar sensatie een uitvlucht is om de desbetreffende malaise (of kwestie) niet onder ogen te hoeven zien.
Ten vierde, wat is dan de essentie van deze sensatie in Nederland?
De essentie is in principe racistisch. Sterker nog, de Nederlandse samenleving is inherent racistisch. Dit is echter niet vreemd voor een ex-imperiale samenleving. Kolonialisme en imperialisme zijn, namelijk, gebaseerd op een racistisch standpunt: de een is superieur aan de ander en mag hem dus onderwerpen. De tijden zijn weliswaar veranderd (de meeste koloniën zijn nu ”onafhankelijk”), maar de geschiedenis bewijst dat sentimenten en paradigma’s veel langzamer veranderen dan de ”objectieve” realiteiten van de geschiedenis.
Dus, wat is nu de conclusie?
Nou, de Nederlandse samenleving is inherent racistisch. De media, die in essentie kapitalistisch zijn, spelen op de racistische sensatiebehoefte van de samenleving in om winst te maken en zo komt dus gekleurd (lees: racistisch) nieuws tot stand.
Verder nog vragen?
Een behoorlijke ongefundeerde mening. Gebruikmakend van weinig samenhangende woorden. Als je niet het intellect van Socrates hebt beperk je dan tot de taal die een ieder verstaat zou ik zeggen. Jip en Janneke taal. De media is niet verdeeld in zwart en wit. Dit is een behoorlijke misvatting. De oorzaken van deze misvatting is het gebrek aan een goed inzicht. De onderverdeling in rijk en arm is de enige juiste reden van al wat in onze samenleving op de hele wereld zorgt voor onjuiste en oneerlijke machtsverdeling. Het kapitalisme is niet wit of zwart. Een heel klein groepje mensen hebben het geld. Deze mensen zijn niet wit of zwart. Als ze een kleur hebben is het rood. De kleur van het bloed wat zijn aan hun handen hebben om te bereiken wat ze nu hebben. De media wordt door deze mensen beheerst, ons werk, ons eten ons geluk en ons verdriet. Ze zullen er alles aan doen anderen te verdelen en het idee te geven dat de we elkaar iets misgunnen en de wereld bijvoorbeeld zwart/wit te zien. Verdeel en heers! Open je ogen en zie hoe deze big brother wereld ons steeds verder als marionetten gebruiken en ons als participanten gebruiken op de verwezenlijking van nog meer rijkdom voor de rijken! En die rijken hebben alle kleuren van het spectrum.
Afgezien van wat neerbuigende woorden (”Jip-en-Janneketaal) en een ongefundeerde, op de man spellende, weerlegging van mijn al dan niet ”ongefundeerde” en ”onsamenhangende” beschouwing, ben ik het in essentie met dhr. Robin eens. Ik ben het met hem eens dat het establishment racisme gebruikt om de onderdrukten te verdelen en af te leiden van de werkelijke problematiek (een soort brood-en-speleneffect). Men kan echter niet ontkennen dat racisme ook inherent is aan de bevolking. Racisme is namelijk aangeleerd door eeuwen van slavernij, onderdrukking en imperialisme. Met andere woorden, wij zijn niet in slaven gaan handelen, omdat we racistisch waren, maar we zijn racistisch geworden, omdat we in slaven zijn gaan handelen. Het establishment (”de heersende klasse”) voedt dit aangeleerde racisme om ”te verdelen en te heersen”.
Slavenhandel is in Afrika ontstaan lang voordat er boten de Oceaan over gingen. Er heerste en heerst daar een stammenoorlog. De ene stam nam van een andere gevangen als slaaf. En deze werden weer verhandeld aan andere stammen als ruilmiddel. Toen de Arabieren, Portugezen en ook de Nederlanders kwamen werden de slaven aangeboden. Het feit dat dit werd gedaan en dat de slaven werden gekocht en meegenomen is dus geen rascistische basis maar een onmenselijke basis die er van uit gaat dat niet alle mensen gelijk zouden zijn en kennelijk andere daarom moeten dienen. Slavernij is er nu nog steeds. Wij zijn de loonslaven van een klein groepje rijken die de wereld beheersen. Dat mensen hier in Nederland worden gediscrimineerd omdat ze anders zijn qua kleur, geloof, opvattingen, geaardheid enz komt vanuit deze basis. De heersende rijken doen hier hun voordeel mee en doen er niets aan dit manco is ons mensen weg te nemen. Voorlichting en Educatie en een andere manier van scholing kunnen mensen menselijker maken, kunnen eendracht geven en samenwerking. De eeuwige competitie om de beste te zijn is een middel van de kapitalist om verdeeldheid te waarborgen. Laten we ons hier van bewust zijn en hier naar handelen!
Een behoorlijk discriminerend artikel. Ik ben uiterlijk wit, maar met een Indo-achtergrond. De selectie in het artikel is op uiterlijk, niet op afkomst. Daar is geen onderzoek naar gedaan! Onwetenschappelijk verhaal!
Citaat: Maar racisme begint al bij hoe het nieuws tot stand komt. Verreweg de meeste journalisten zijn wit en in de redactie of in leidinggevende functies zijn er nog minder allochtonen te vinden. Het gevolg van de uitsluiting van gekleurde journalisten is dat nieuws- en televisieprogramma’s gedomineerd worden door een wit perspectief.
Ik ben een blanke blonde Nederlander, en ben in mijn leven een aantal keren beroofd, bedreigd, uitgescholden en weet ik wat geweest. Dit waren altijd buitenlanders die mij pakten… Ik heb in mijn leven nog NOOIT een buitenlander aangevallen.